Chuyên đề nghiên cứu trao đổi

Ngô Gọ - Chiến sĩ đặc công nước đầu tiên ở Hội An

Xuất thân từ một người làm thuê trên ghe bầu chở hàng từ Phan Thiết ra Hội An, anh đã quen với cuộc sống trên sông nước và biển cả.

Lặng nghe cổ sự Hội An

Một Hội An trong ký ức những người già. Dung dị. Tinh tế. Và dĩ nhiên, đầy thú vị với những người muốn ngược đường kiếm tìm hồi ức đô thị…

Tri thức về địa hình, thời tiết, khí hậu liên quan đến biển đảo ở Hội An

Trí thức dân gian về biển đảo chính là kết tinh của quá trình ứng xử, chung sống với môi trường biển đảo của các lớp cư dân Hội An hết đời này qua đời khác, hết thời kỳ, giai đoạn lịch sử này sang thời kỳ, giai đoạn lịch sử khác. Các vương triều, thể chế có thể thay đổi, mất đi nhưng kho tri thức dân gian địa phương, tri thức bản địa về biển đảo lại không ngừng được bồi đắp, tích lũy từ nhiều nguồn cội, nhiều hướng, nhiều chủ thể và khách thể. Có thể nói đây là kho tri thức về biển đảo hết sức đa dạng và phong phú, nó chứng tỏ rằng từ rất sớm người dân Hội An đã thấu hiểu và quen thuộc với biển đảo.

Cảnh quan sinh thái - văn hóa liên quan đến sông nước ở Cẩm Kim

Xã Cẩm Kim có địa hình tiếp giáp với sông Thu Bồn ở phía bắc và phía tây bắc. Điều kiện tự nhiên này tạo cho cảnh quan sinh thái - văn hóa nói chung, cảnh quan liên quan đến sông nước nói riêng ở Cẩm Kim có một số đặc điểm nổi bật.

Vài nét về nghề buôn ở Kim Bồng - Cẩm Kim

Với ưu thế về vị trí địa lý là vùng đất nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, gần Cửa Đại, tiếp giáp cảng thị Hội An và lại có điều kiện tự nhiên thuận lợi nên các thế hệ cư dân Việt sinh cơ lập nghiệp trên mảnh đất Kim Bồng - Cẩm Kim trong quá trình lao động sản xuất đã sáng tạo, phát triển thêm nhiều ngành nghề mới trong các nhóm nghề nông nghiệp, ngư nghiệp, tiểu thủ công nghiệp,... và buôn bán, làm cho bức tranh văn hóa ngành nghề ở Kim Bồng - Cẩm Kim vô cùng đa dạng, để lại những nét riêng trong di sản văn hóa ở Cẩm Kim hôm nay.

Công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ của Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An trong 10 năm qua (2006 -2016)

Tản mạn bánh truyền thống ở Hội An

Phố người Đường và sự biến thiên mậu dịch của Hội An

Khác với suy nghĩ của nhiều người, Hội An được hình thành không ngoài mục đích chính trị. Một quốc gia độc lập về mọi mặt không thể không giàu có. Thương mại giữ vai trò chủ yếu làm nên sự giàu có ấy. Hội An lúc bấy giờ đắc thế như một viên nam châm thu hút thương khách, thương thuyền ngoại quốc đến mậu dịch, vì địa thế và các tài nguyên phong phú xứ Đàng Trong. Nhiều đời chúa Nguyễn đã tận khai địa thế ấy, mở rộng địa hình, chiêu đãi thương khách… tái tạo nên một Hội An hưng thịnh.

Việt Nam giao điểm của “con đường gốm sứ” thế giới

Lâu nay, chúng ta đã nghe đọc, xem nhiều về “con đường tơ lụa” xuyên lục địa Á - Âu, vượt qua nhiều đồi núi hiểm trở, sa mạc bỏng rát, thảo nguyên mênh mông của nhiều quốc gia với từng đoàn lái buôn cưỡi trên lưng những chú lạc đà chở đầy tơ lụa. Quy luật cung - cầu và sức hấp dẫn của nguồn lợi nhuận đã thôi thúc các lái buôn lao vào cuộc trường chinh hàng ngàn dặm đầy thú vị, nhưng cũng lắm gian truân. Song, sẽ hoàn toàn thiếu sót nếu không nói đến một con đường mậu dịch khác cũng không kém phần gian truân, thú vị: “Con đường gốm sứ”.

Một số đồ án trang trí trên cấu kiện gỗ trong các công trình kiến trúc ở Hội An

Chạm trổ trên gỗ là một hình thức trang trí được cư dân Hội An tận dụng tối đa. Như muốn phô trương tài nghệ, trong quá trình tạo dựng nhà cửa, các hiệp thợ ở Hội An đã thi nhau chạm trổ lên các cấu kiện gỗ, nhất là ở các phần lộ ra bên ngoài. Đồ án trang trí vì thế cũng rất phong phú, thể hiện sự giao lưu giữa các phong cánh kiến trúc từng có mặt ở Hội An.

Văn hóa Hội An - sự giao lưu hòa bình

Về danh xưng Faifo - Hội An

Tìm hiểu cội nguồn của danh xưng Faifo - Hội An được bắt đầu từ rất lâu và đây là một đề tài thu hút nhiều nhà nghiên cứu khoa học, người yêu phố cổ Hội An quan tâm đặc biệt. Bởi nó có ý nghĩa rất quan trọng về định danh mà theo đánh giá của các nhà sử học quốc tế về sự hình thành và phát triển của Đô thị - thương cảng quốc tế Hội An: “là một kiểu mẫu tiêu biểu ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á - châu Á thời Trung - Cận đại”.

Tiểu đoàn 2 (V25) Bộ đội địa phương tỉnh Quảng Đà với chiến trường Hội An

Hội An - Champa trong kỷ nguyên thương mại sớm của Đông Nam Á (900-1300)

Ngày nay, Hội An được biết đến như một điểm đến hấp dẫn của khách du lịch trong và ngoài nước, nơi mà du khách có thể trải nghiệm cuộc sống tại một cảng thị cổ của người Việt trong quá khứ. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu nhằm tìm về một quá khứ huy hoàng của vùng đất này.

Mắm mạy Kim Bồng

Với vị thế là vùng đất cồn bãi nằm gần cửa sông và lại gần như được bao bọc bởi sông nước nên Kim Bồng - Cẩm Kim có những điều kiện thuận lợi để nhiều loài thủy hải sản sinh trưởng và phát triển, thổ nhưỡng thích hợp trồng nhiều loại cây lương thực, hoa màu và cây ăn quả. Chính các yếu tố này đã ảnh hưởng quan trọng đến thói quen, nét văn hóa ẩm thực của cộng đồng cư dân Kim Bồng - Cẩm Kim, tạo điều kiện cho các thế hệ cư dân nơi đây sáng tạo và để lại cho Cẩm Kim hôm nay di sản văn hóa ẩm thực rất đa dạng, có những nét riêng khác so với nhiều địa phương ở Hội An mà trong đó một trong những minh chứng là món mắm mạy.

Mậu dịch giữa Nhật Bản với Đàng Trong - Chaya Shirōjirō

Ba nhà “hào thương” Nhật Bản đóng vai trò chủ yếu trong quan hệ mậu dịch với Đàng Trong nói riêng và Đông Nam Á nói chung vào cuối thế kỷ XVI - đầu thế kỷ XVII là Suminokura 角倉, Chaya 茶屋, và Gotō 後藤. Trong bài này, chúng tôi sẽ giới thiệu hào thương Chaya và đôi nét về quan hệ mậu dịch của nhà buôn này với Đàng Trong.

Một số nghề đánh bắt trên sông ở Cẩm Kim - Hội An

Khỉ trong văn hóa dân gian Việt Nam

Cảnh quan khu dân cư - một loại hình cảnh quan sinh thái - nhân văn đặc trưng ở Cẩm Kim

Xem xét dưới góc độ cảnh quan sinh thái - nhân văn ở Cẩm Kim hiện nay cho thấy đây là địa phương có cảnh quan sinh thái - nhân văn tương đối phong phú về loại hình và mang những nét riêng do sự kếp hợp giữa các yếu tố vị trí địa lý, đặc điểm tự nhiên và đặc điểm dân cư nơi đây.