Nghệ thuật tạo hình dân gian là những tác phẩm mỹ thuật dân gian, ra đời vì mục đích sử dụng thực tế, để thỏa mãn những nhu cầu trong sinh hoạt bình thường của người dân hay hoạt động tôn giáo tín ngưỡng. Những tác phẩm này thể hiện mỹ cảm dân gian của người dân Hội An qua các thời kỳ lịch sử, đó cũng là những chứng nhân của lịch sử, tham gia vào đời sống xã hội của cư dân phố cổ Hội An xưa. Những di vật này vốn rất phong phú, đa dạng nhưng đã dần tàn phai theo năm tháng bởi sự hủy hoại của thiên nhiên cũng như sự vô tâm của con người.
Trong phần trưng bày này, bảo tàng trưng bày giới thiệu một số loại tượng thờ, các đồ án trang trí kiến trúc, cấu kiện kiến trúc, tranh vẽ.,…
Vị trí trưng bày của chủ đề này chiếm một nửa không gian của gian thứ nhất tại tầng 2. Phương pháp trưng bày chủ yếu là sử dụng các hiện vật gốc trưng bày trong các tủ kính, kết hợp với các tài liệu khoa học phụ như ảnh lamina, bản trích nội dung thuyết minh,…
Đặc biệt trong chủ đề này bảo tàng trưng bày giới thiệu bức tượng Bà Thổ trong bộ tượng Ngũ hành. Bộ tượng này gồm có 5 tượng theo 5 màu: đỏ, vàng, xanh, trắng, đen, tượng trưng cho các yếu tố tự nhiên: Kim, Mộc, Thuỷ, Hoà, Thổ. Theo dấu chân của người Hoa, tục thờ phụng này trở nên phổ biến ở những khu vực họ sinh sống, khi đến Việt Nam, tục thờ Ngũ Hành, trong tâm thức dân gian nhiều khi được đồng nhất với tục thờ Mẫu vốn có nguồn gốc lâu đời của người Việt, nên được cư dân sùng kính phụng thờ không kể người Việt hay người Hoa. Bên cạnh miếu thờ Thổ Địa, miếu thờ bà Ngũ Hành cũng được thờ phụng khá phổ biến tại các làng xã ở Hội An và các vùng phụ cận. Bức tượng này được làm từ các chất liệu gỗ sơn thếp, đất thố, trộn giấy bản sơn son thếp vàng... đạt giá trị thẩm mỹ cao trong nghệ thuật tạo hình.
Ngoài ra, bảo tàng còn trưng bày một số cấu kiện kiến trúc như mắt cửa, bông trính, hoành phi, tranh thờ, cuốn thư,... thể hiện mỹ cảm dân gian cũng như sự tài khéo của các thợ thủ công truyền thống ở Hội An. Những ngôi nhà cổ ở Hội An sẽ như cái xác không hồn nếu như thiếu đi cặp mắt cửa, những bức hoành phi, các cặp liễn đối.Trong không gian u tịch với ánh sáng yếu ớt của những ngôi nhà cổ, những hoành phi, liễn đối bằng gỗ sơn son thếp vàng, cẩn xà cừ óng ánh sẽ làm bừng lên sinh khí của ngôi nhà. Đây cũng chính là những tác phẩm mỹ thuật tạo hình dân gian mang tính thẩm mỹ cao, độc đáo.
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://hoianheritage.net là vi phạm bản quyền